|
Хўш, нима учун биз бу ишларни ҳаром, дедик. Чунки Аллоҳ Таолонинг
فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ وَلاَ جِدَالَ فِي الْحَجِّ
(ҳаж давомида (жуфтига) яқинлашмайди, гуноҳ ишлар, жанжал-сурон қилмайди), деган гапи шу ишлардан қайтаришдир. Шу гапдан кейин Аллоҳ Таоло бундай деяпти:
وَمَا تَفْعَلُواْ مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللّهُ
(Қандай яхши амал қилсангиз, албатта Аллоҳ билади). Бу оятнинг мафҳуми бор. Яъни, юқорида айтиб ўтилган
فَلاَ رَفَثَ وَلاَ فُسُوقَ وَلاَ جِدَالَ فِي الْحَجِّ
деган гапдаги ишлар яхши ишлар эмас, яъни, улар Аллоҳни ғазаблантирадиган ишлардир. Бундан ташқари бу ишларнинг айримлари масалан, фосиқлик, ундан қайтарилганлиги қатъий экани тушуниладиган тавсифдир ва у бу ердаги тақиқ қатъий эканига қаринадир. Шу билан бу ишлардан тақиқлаш қатъий бўлаётгани, бинобарин, ҳажда уларни қилиш ҳаром ишлар экани аён бўлади.
Бу ишларнинг барчаси ёки уларнинг аксарияти ҳаждан бошқа пайтларда ҳам ҳаром-ку, нега энди улар фақат ҳаж пайти билан хосланяпти, дейилиши ҳам мумкин.
Бунга жавоб шуки, шундай қилинаётганига сабаб уларнинг айниқса ҳаж пайтида яна ҳам қаттиқроқ гуноҳлигини кўрсатишдир. Бу Аллоҳ Таолонинг мана бу гапига ўхшайди:
وَمَن يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحَادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ
– „кимки у жойда зулм-зўравонлик билан йўлдан чиқмоқчи бўлса (буларнинг ҳар бирига) аламли азобдан тотдириб қўюрмиз“. [22:25]
Бу иш учун ҳажда ёки бошқа пайтда қилинишидан қатъий назар, аламли азоб бор.
Аллоҳ Таолонинг
إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِندَ اللّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْراً فِي كِتَابِ اللّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَات وَالأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ ذَلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ فَلاَ تَظْلِمُواْ فِيهِنَّ أَنفُسَكُمْ وَقَاتِلُواْ الْمُشْرِكِينَ كَآفَّةً كَمَا يُقَاتِلُونَكُمْ كَآفَّةً وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ مَعَ الْمُتَّقِينَ
– „Улардан тўрти уруш ҳаром қилинган (ойлар)дир. Мана шу ҳақ диндир (яъни, ҳақ ҳукмдир). Бас, бу ойларда (урушни ҳалол деб жангга кириб) ўзларингизга зулм қилмангиз!“. [9:36]
деган гапи ҳам шу қабилдандир. Зулм қилиш уруш ҳаром қилинган ойларда ҳам, бошқа пайтда ҳам ҳаромдир. Бу ерда айниқса шу ойларда зулм қилишнинг янада оғирроқ гуноҳ бўлиши кўрсатиляпти.
3-
وَتَزَوَّدُواْ فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَى وَاتَّقُونِ يَا أُوْلِي الأَلْبَابِ
155-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208